Diş protezleri, diş kaybı sonrasında bireylerin kendilerine güvenlerini ve yaşam kalitelerini yeniden kazanmalarına olanak tanıyarak modern diş hekimliğinde kritik bir rol oynamaktadır.
Çürük, yaralanma veya doğuştan gelen durumlar nedeniyle kaybedilen dişler, yalnızca estetiği değil, aynı zamanda ağız sağlığını da etkileyebilir.
Protez diş, kaybedilen dişleri yerine koymak ve hem fonksiyon hem de estetiği geri kazanmak için tasarlanmış ürünlerdir. İki ana kategori bulunmaktadır:
Kaplamalar, inley ve onleyler
Dişin tamamını veya büyük bir kısmını kaplayan indirekt (laboratuarda üretilen) restorasyonlardır.
Köprüler
Kaybedilen dişlerin oluşturduğu boşlukları doldurmak için kullanılır ve yanındaki doğal dişlerden destek alır.
Lamineler
Dişlerin ön yüzüne uygulanan ince porselen veya kompozit restorasyonlardır. Dişlerdeki form ve renk bozukluklarının düzeltilmesinde uygulanır. Dişlerde minimal düzeyde aşındırma uygulanır veya bazen hiç aşındırma uygulanmaz.
Porselen lamineler çok daha estetik ve doğal görünüm sağlar, uzun ömürlüdür. Renklenme oluşmaz. Kompozit lamineler ise daha ekonomik ve hızlıdır (tek seans),fakat daha az dayanıklıdır. Yıllar içerisinde renklenmeler oluşabilir, ancak tamirleri de daha kolaydır.
Sabit protezlerde çeşitli malzemeler kullanılmaktadır;
Yapılacak protezin türüne bağlı olarak lokal anestezi altında dişlerden bir miktar aşındırma yapılır, preperasyonu yapılan dişlerin ölçüsü (dijital veya geleneksel) alınarak kayıtlar laboratuara gönderilir. Genellikle 1 veya 2 prova seansı yapılır ardından kaplamalar doğal dişlerin üzerine yapıştırılır.
Doğal dişler gibi günde 2 kez diş fırçalama ve günde 1 kez diş ipi kullanımı yeterlidir. Köprü şeklinde uzun protezler mevcut ise gövde altları özel diş ipleri (super floss) ile veya ağız duşu ile temizlenmelidir.
Lokal anestezi ile dişler uyuşturulduğu için işlem sırasında ağrı veya acı hissetmezsiniz. Daha sonrasında ise canlı dişlerde hassasiyet oluşmasını önlemek ve estetik beklentiler nedeniyle geçici kaplamalar yapılmaktadır.
Dişlerin ölçüsünün alınmasından itibaren ilk 24 saat içerisinde bir geçici kaplama yapılmaktadır. Genellikle 1 veya 2 prova gerektirir ve daimi restorasyon 7-10 gün içerisinde teslim edilmektedir.
Uygun bakım ile kaplamalar ve köprüler 10 yıl veya daha uzun süre dayanabilirken, hareketli diş protezlerinin her 5-7 yılda bir değiştirilmesi veya daha kısa aralıklarla besleme dediğimiz şekilde uyumlandırması yerinde olacaktır.
Dişlerden, implantlardan, yumuşak dokudan ya da sadece yumuşak dokudan destek alan protezlerdir. Ağızda dişler mevcut ise hareketli protez ile dişlerin bağlantısı hassas tutucular veya kroşe denilen uzantılar (kancalar) ile sağlanmaktadır. Diş veya implant desteği olmadığı takdirde tamamen yumuşak dokudan destek alır.
Hareketli (Çıkarılabilir) protezleri ikiye ayırabiliriz;
Türk Diş Hekimleri Birliğinin rehber tarifesine göre 2024 protez diş fiyatları;
Tam Seramik Kron Fiyatı: 12.610 TL
Metal Destekli Kron Fiyatı: 6.035 TL
Tam Protez (Akrilik – Tek Çene) Fiyatı: 14.845 TL olarak belirtilmiştir.
İlk ölçünün alınmasından itibaren 10-14 gün içerisinde teslim edilmektedir. Genellikle 3-4 randevuya gelmeniz gerekmektedir.
Genellikle akrilik malzeme kullanılır, protez türüne göre içerisinde metal altyapı ile de desteklenmektedir.
Evet, çoğu hasta kısa bir uyum döneminin ardından normal diyetlerine dönebilir, ancak bazı kişilerin başlangıçta beslenme alışkanlıklarını değiştirmesi gerekli olabilir.
Protezleriniz yeni takıldığında birkaç hafta ya da birkaç aya kadar alışma süresi geçebilir. Dil, yanaklar ve yumuşak dokular proteze zamanla uyum sağlayacaktır.
Konuşurken çıkan sesler ilk günlerde farklı gelebilir. Protezlerinize alıştıkça yemek yemeniz ve konuşmanız rahatlayacaktır.
Diliniz ve çevre dokularınız protezi yerinde tutmayı öğrenecektir. Tükürük akışınızın artışı, dilinizin protez yüzünden yer bulamama hissi ve vuruklardan kaynaklı tahriş ya da ağrı hissetmeniz normaldir. Rahatsızlığınızın olduğu durumlarda kontrol için diş hekiminizle görüşebilirsiniz.
Her yemek sonrası çıkarılıp temizlenmesi gereklidir. Uyurken veya gün içerisinde 5-6 saat takılmamalıdır. Kullanılmadığı zaman temiz bir şekilde su içerisinde bekletilmelidir.
Protezler sıvı sabun ve diş fırçası ile temizlenmelidir. Ek olarak temizleyici tabletler de kullanılabilir.
Hareketli protezlerin tutuculuğunu artırmak için çeşitli markaların protez yapıştırıcıları mevcuttur. Protez temizlenip kurutulduktan sonra, damağa oturan iç yüzeyine küçük şeritler halinde yapıştırıcı sürülür. Ağız suyla çalkalandıktan sonra protez yerleştirilir ve bir kaç saniye bastırılır.
Protez diş yapıştırıcılarına çok ihtiyaç duymanız kemik desteğinizin zayıf olduğunun göstergesidir. Diş hekimine görünüp protezinizin besleme adı verilen yöntemle doku uyumunun yeniden sağlanması sizi rahatlacaktır.
Protezi ağızdan çıkardıktan sonra ağızda kalan ve protez üzerindeki artıklar su ve diş fırçası yardımıyla temizlenir.